DAWNIEJSZE PORÓWNAWCZE BADANIA
Problem tylko, jak te ogromne, wciąż rosnące, przebogate i obiecujące, doniosłe, o praktycznym nawet znaczeniu wyniki wyzyskać. Dawniejsze porównawcze badania nad industrializacją, najśmielsze nawet, dotyczyły z natury rzeczy społeczeństw jednego kręgu cywilizacyjnego. Była to właściwie historia europejskiego kręgu cywilizacyjnego i jego emigracyjnych enklaw. Jedna Japonia powodowała tu trudności, pomijano ją więc lub traktowano a, pcift. Dziś adaptacja wzoru europejskiego społeczeństwa industrialnego przez wszytkie niemal społeczeństwa globu nie pozwala już na takie podejście do zagadnienia.