W FORMIE SUGESTII
Z punktu widzenia zaś nieprzebranego materiału szczegółowego, dostarczanego nam przez dzieje wniosek tu sformułowany otwiera wielkie możliwości interpretacyjne. Niejednej z tez nasuwających się nie potrafiłbym dziś jeszcze dowieść, a przecież od przeprowadzenia szeregu takich dowodów zależy możność przyjęcia proponowanego sformułowania ogólnego.W formie sugestii jednak mogę zaznaczyć, że jeśli np. w XVI wieku Polska przeżywała okres gospodarczej pomyślności, a jednocześnie wiek ten był okresem przewłaszczania ziemi wiejskiej przez dwór i powiększania folwarków — to dla zrozumienia faktu, iż chłop nie buntował się przeciwko zmniejszeniu jego stanu posiadania i przechodzeniu z systemu czynszowego na pańszczyźniany, nie trzejaa uciekać się, jak to czynił Kazimierz Dobrowolski, do „różnic antropologicznych”.